Die Vale Ouwe


Waarom deze site
Als klein kind had ik al een grote fascinatie voor grote keien. Een van mijn oudste jeugd herinneringen is dan ook dat ik voor het eerst op een Drents hunebed stond. Later toen ik ouder werd is deze fascinatie gebleven en heb ik zelfs alle nog bestaande hunebedden bezocht. Ik ben opgegroeid aan de rand van de Veluwe en kwam dus vaak in de oeroude bossen. Als liefhebber van de natuur en de geschiedenis die ons land rijk is kwam ik vele grafheuvels tegen waar ik vaak uren over kon fantaseren, hoe, en vooral door wie deze heuvels zijn gemaakt. Toen eenmaal het internet naar voren kwam is er een eeuwigdurend vuur in mij ontwaakt die vele deuren op een kier heeft gezet. Ik kocht veel boeken, dacht veel na, legde verbanden die nog niet eerder gelegd waren, en bovenal wandelde ik uren en uren door de uitgestrekte bossen en heides van dit heilige woud. 

Het duurde dan ook niet lang voordat er in het diepste van mijn ziel een gevoel kwam opborrelen die ik niet anders kan beschrijven als een duizenden jaren oude verbintenis tussen mens en natuur. Hoe meer ik besefte dat die verbintenis bestond, hoe meer ik ook besefte dat er krachten aan het werk zijn in onze wereld die deze connectie willen verhinderen. Bij wie ik deze connectie wel sterk terug vond waren de dieren en de oude volkeren die hier vele eeuwen geleden woonde. En ik ontdekte dat hun lang niet zo barbaars waren als wat mij op school geleerd was. In de Edda las ik over goden die verantwoordelijk waren voor de regen, en de daarmee samenhangende de oogst. Goden die zorgde voor donder en bliksem als zij zich verplaatste door de lucht. Bomen die de verbintenis waren tussen de verschillende werelden waar men eerdaags in geloofde. Een natuurgeloof die haar fijn de duizenden jaren oude verbintenis wist uit te dragen die ik eerder al aanhaalde. 

De auteur zittend op een grafheuvel 
Een boom waar je enkel diep respect voor kan hebben


Hoe meer ik dat besefte hoe meer ik er achter kwam dat het oude geloof nog altijd diep in onze wereld geworteld zit. Veelal in oude namen, in tradities, volksfeesten en gewoontes. Maar boven alles zit het diep geworteld in het menselijk instinct. Wat de mensen in het verleden ook hebben geprobeerd om het oude geloof uit te roeien, het is niet gelukt. Wel is er veel verloren gegaan maar ik hoop via deze site een klein stukje van de nog bestaande sluier te onthullen.

Weinig is echter met zekerheid vast te stellen. Deze site verkondigd ook niet de waarheid maar geeft slechts een kijk op de mogelijke waarheid. Het is ook geen sinds de bedoeling om mensen in hun overtuiging te kwetsen of te beledigen. Ik volg zelf geen enkele godsdienst omdat deze mij beperken in het vrijdenken en doen en laten. Ik heb ook niks met rechts-extremisme van doen of welke groepering dan ook. Het puur een hobby uit geschiedkundig oogpunt. 

De oude Godenleer 
Lang geleden werd als bescherming tegen de reuzen het mensenrijk Midgaard gesticht vanuit de wenkbrauwen van Ymir. Daarna bouwde de goden vanuit de hemel een brug naar de aarde die door de goden Bifröst werd genoemd en door de mensen een regenboog. Door de goden werd in het midden van de hemel het godenrijk gesticht die zij Asgaard noemde en door de goden werd bewoond. Niet veel later vormde de goden het eerste mensenpaar. Drie beminnende Asen vonden op het strand twee bomen die Odin met één teug adem het leven schonk. De eerste was een man die hij Ask noemden en de tweede was een vrouw die Embla werd genoemd. Zij mochten gaan wonen in Midgaard en vanaf dat moment was het de taak van de goden om te heersen over de geschapene. Hierin vervulde vooral Odin, Thor, en Freya een grote rol. Odin was de schepper van het wezenlijke en het geestelijke leven. Om die reden werd hij de Alvader of de vader der zielen genoemd. Bij hem was de grootste wijsheid welke hij putte uit het hoofd van Mímir, de bron der wijsheid. Odin beschikte ook over de aardse dingen want hij reisde dagelijks met de Asen over de brug Bifröst naar de heilige bron van Urd onder de wereldboom om het recht uit te oefenen.

Odin had ook een zoon en dat was Thor. Thor was geboren uit Odins vereniging met de aarde. Maar in het volksgeloof was hij vooral de god van de lente, de god van de landbouw, en de god van de donder. Freya was de mooiste godin van alle goden maar werd door sommige ook als een god gezien. Zij was de godin van de vruchtbaarheid en de liefde. En werd door sommige gezien als de moedergodin.

Odin / Wodan drinkend uit de bron der wijsheid
Een 19e eeuwse illustratie van de Levenboom

De Wereldboom
De wereldboom werd door de goden Yggdrasil genoemd en bevond zich met zijn kroon in het hemelse paradijs Asgaard. Deze grote Es spreiden zijn takken over de gehele wereld en de voet van de boom bestond uit drie ver van elkaar verwijderde wortels. De eerste wortel streek tot in het rijk der nevelen welke Niflheim werd genoemd. In dit rijk der doden waar de levende weinig te zoeken had heerste de godin van de onderwereld en zij heten Hel.

De tweede wortel spreiden zich uit naar het land der reuzen welke Jotunheim werd genoemd. Dit gebied werd bewoond door de Jötun die bekend stonden als reusachtige reuzen die zelfs groter waren dan de goden zelf. De reuzen zouden uit de oertijd stammen en daardoor nog over de originele oer wijsheid beschikken. In deze wereld zou de menselijke voorzichtigheid en de menselijke wijsheid zijn oorsprong vinden. In het reuzenrijk der Jötun en de Trursen stond op diepste punt de bron van Mímir. De bron van wijsheid waaraan Odin ooit zijn oog aan offerde om er van te mogen drinken. Dat oog zou volgens sommige toen onze zon zijn geworden.

De derde wortel spreiden zich uit tot in het rijk der mensen en de Azen. Onder deze wortel bevond zich de bron van Urd die bekend stond als de heilige bron des tijds. Bij deze bron bevond zich ook de gerechtsplaats van de goden waar Odin dagelijks over de brug Bifröst naar neerdaalde om het recht uit te oefenen. Bij de bron van Urd stond ook een grot die bewoond werd door drie Nornen. Deze godinnen begieten elke dag met het water uit de bron de levensboom zodat zijn takken en bladeren niet verdorren en zijn wortels niet verdrogen.  

De Veluwe omstreeks 1830

De Veluwe
Op de Veluwe heerst nog altijd onzekerheid over alle gedenkplaatsen van deze oude natuurgodsdienst. Toch zijn hier nog een groot aantal sporen van terug te vinden in de vorm van diepe afgravingen, zitplaatsen en gerechtsplaatsen welke door de eeuwen heen bewaard zijn gebleven. Maar vele zijn nog altijd niet opgespoord en waarschijnlijk voor altijd verdwenen. Het middelpunt van de natuurgodsdienst op de Veluwe bevond zich waarschijnlijk in de buurt van Apeldoorn. Hier zijn nog altijd merkwaardige locaties terug te vinden welke in de bovenstaande godenleer zijn terug te vinden. Zo vind men in het Orderbos nog altijd de Germanenkuil die mogelijk symbool stond voor de Udarbron wiens water via beekjes, sprengen en de Grift tot aan de IJssel reikte. Uda of Urda zou volgens de overlevering mogelijk zijn verbasterd naar tot het huidige Order. Ook de naam Asgaard of Asgard vinden we hier terug in de naam van het plaatsje Assel maar hier is waarschijnlijk alleen de naam van bewaard gebleven. Ook de belangrijkste plek uit de Veluwse geschiedenis ligt hier op een steenworp afstand en wel een heuveltop die de naam Herenhul draagt. Deze plek bevind zich in het Engelanderholt niet ver van Apeldoorn. Op deze locatie was namelijk het oude hoge gerechtshof van de Veluwe waarvan de geschiedenis waarschijnlijk zo oud is als de mensheid zelf. Op deze plek is eeuwen lang onder de blote hemel het recht uit gesproken wat zelfs tot het jaar 1620 in stand is gehouden.

Maar er is zoveel meer, zoveel namen die zijn terug te herleiden naar de oude goden. Plaatsnamen die aan gebeurtenissen zijn te koppelen uit dit verre verleden waarvan thans niemand meer de exacte oorsprong kent. Oude offerplaatsen en gerechtsplaatsen die in de oudheid als heilig werden beschouwd. Vele grafheuvels die enigszins in een rechte lijn zijn opgetrokken. Heuveltoppen met bijzondere namen. De vele sagen en legendes die de Veluwe rijk is. De oude Germaanse symboliek die nog altijd op de oude boerderijen valt af te lezen. Godshuizen die op oude heiligdommen zijn gebouwd. Volksfeesten die afstammen van het oude geloof. En niet ter vergeten de oude Nedersaksisch taal die nog altijd rijk vloeiend over het Veluwse land word uitgesproken.

Op de meeste plekken valt voor het blote oog echter niks meer terug te vinden uit deze oude tijd. In de afgelopen 15 jaar heb ik een groot aantal van deze plekken bezocht en waar iets te zien was op camera vast gelegd. Dat is inmiddels zoveel geworden dat er ruimschoots een goed gevulde website van gemaakt kan worden. Dus om het woord bij de daad te voegen ben ik hier in januari 2018 mee begonnen.






Raven snellen door het bos 
De wolven zijn los 
Daverend gaat zijn krachtig ros 
Door het duistere bos 
In Vale Ouwe's oude woud 
Heersen woeste stormen 
Waar Wodan's Wilde Jacht zal zijn 
In het woud der nornen 
Op Vale Ouwe's heidengrond 
Waar Irminzuil stond 
Waar Wodan's eik staat, fier en trots 
Daar spint Urth ons lot 
In Vale Ouwe's oude woud 
Heersen woeste stormen 
Waar Wodan's Wilde Jacht zal zijn 
In het woud der nornen 
Runen kerven in mijn zwaard 
Vecht voor onze grond 
Het heilig woud, het Azenwoud 
Waar bloed ons bond 
Waar godenhand den springdel schiep 
Op heidense grond 
Waar winterreus in heuvels sliep 
Op Veluwse grond 
In Vale Ouwe's oude woud 
Heersen woeste stormen 
Waar Wodan's Wilde Jacht zal zijn 
In het woud der nornen 
Runen kerven in mijn zwaard 
Vecht voor onze grond 
Het heilig woud, het Azenwoud 
Waar bloed ons bond